“bir malın güncel sürüm ya da satış değeri” şeklinde verilebilmektedir. Özellikle konut piyasasında çıksa da araç, arazi ve arsa gibi mülkiyetler için de bu terim geçerlidir. Rayiç bedeli, gayrimenkullerin emlak vergileri hesaplanırken kullanılabilir. Rayiç bedeli aylar içerisinde değişiklik gösterebilir. Bunu etkileyen durumlar arasında enflasyon ve arz/talep dengesi vardır.
Rayiç bedeli, satış bedelini belirlemede önemli bir faktördür. Satış bedeli, taşınmazın rayiç bedelinden daha düşük olmamalıdır. Rayiç bedelini etkileyen bir koşul piyasa değeridir. Arz talep dengelerinin yanı sıra, semt, ilçe, sokak, ulaşım ve mahalle gibi etkenler bedeli etkiler. Bir diğer etken de emlak vergisini esas alan değerdir. Gayrimenkulün minimum değeri piyasa değerinin altındaysa emlak vergisi esas alan değerdir. Gayrimenkulün rayiç bedelini etkileyen dışsal sebepler arasında manzara, merkeze olan uzaklığı, piyasa, sosyal merkezler, konutun bulunduğu yerdeki yapılaşma ve kentleşme ve son olarak da ülkenin ekonomisi önemli yer kaplar. Eğer gayrimenkulün bulunduğu semtte kentleşme fazlaysa ya da gittikçe yapılaşan bir karakteristiğe sahipse evin rayiç bedelinde bir artış gözlemlenir.
Rayiç bedeli birden fazla kategoriye göre hesaplanmaktadır. Öncelikle alınan semtte bulunan en az üç başka gayrimenkulün metrekaresi ve rayiç bedelinin öğrenilmesi lazımdır. Bu noktada dikkat edilmesi gereken bir nokta, seçilen üç evin asıl eve oldukça benzer özelliklere sahip olmasıdır. Daha sonra hesaplamada kullanılacak bu kategoriler aşağıdaki listede sıralanmıştır:
-Seçilen evlerin fiyatları metrekarelerine bölünür. Böylelikle 1 metrekare için satış fiyatları elde edilir.
-Her bir evden elde edilen 1 metrekare fiyatları toplanır. Bu toplam üçe ya da başta seçmiş olduğunuz ev sayısına bölünür.
-Bulunan bu genel 1 metrekare fiyatı, asıl konutun metrekaresi ile çarpılır. Bulunan sonuç evin rayiç bedelidir.
Rayiç bedelini öğrenmek istediğiniz konut için Türkiye devlet sitesine gitmeniz yeterli olacaktır. O noktadan itibaren gayrimenkulün belediyesini seçmeniz gerekmektedir. Daha sonra konutun mahallesi, cadde ya da sokak adını girerek sorgulamalısınız.
Ek olarak belirtilmiş ada ve parsel bilgileri ya da isim ve soy isim bilgileri de gerekebilir. Böylelikle kolayca internet üzerinden tapunuzun rayiç bedelini öğrenmiş olursunuz. Bir diğer seçenek de Gelir İradesi Başkanlığı’nın web sayfasını kullanmaktır. Tapu rayiç bedeli nasıl öğrenilir sorusunun cevabını bulmak için aynı işlemi gayrimenkulün bağlı bulunduğu belediyenin internet sayfası üzerinden de yapabilirsiniz.
Bu konu üzerinde daha fazla bilgi edinmek için internet üzerinde kısa bir araştırma yapmanız yeterli olacaktır. Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü'nün "Tapunun Kısayolu" sloganı ile başlatmış olduğu "Web Tapu" hizmeti hakkında güncel bilgilere internet sitesinden ulaşabilirsiniz.